Van droom naar doen: zo begon de reis naar de i-did Factory (deel 1)

De i-did Factory is inmiddels een volledig operationele plek waar afgedankt textiel wordt verwerkt tot vilt en mensen werken aan een nieuwe toekomst. Maar de weg daar naartoe ging niet zonder slag of stoot. Wat van buitenaf misschien een logisch en soepel proces leek, bleek in werkelijkheid een traject vol hobbels, twijfels én doorzettingsvermogen.

In deze driedelige blogserie nemen we je graag mee in het verhaal achter de i-did Factory. Van het eerste idee en de zoektocht naar machines tot de opstart en de eerste meters vilt: dit is het eerlijke verhaal over vallen, opstaan en bouwen aan iets dat er écht toe doet.

Waarom richtte Mireille i-did op?

Het begon allemaal met een ontmoeting. In Bilthoven raakte Mireille Geijssen in gesprek met een Koerdische vrouw die in haar thuisland alles goed op orde had, maar in Nederland niet meer werd gezien. Ze wilde werken, meedoen, maar kreeg de kans niet. Dat raakte Mireille diep. Ze besloot haar ondernemerszin in te zetten om iets te doen aan dit maatschappelijke probleem. In 2009 begon ze met een naaiatelier waar mensen die langdurig werkloos waren – of zelfs nooit hadden gewerkt – duurzame kleding maakten. Zo ontstond i-did: een sociale onderneming met als missie om mensen weer perspectief te geven. Een plek waar niet afkomst, opleiding of taal het verschil maken, maar motivatie. Wat begon als een persoonlijke drijfveer, groeide uit tot een organisatie met een duidelijk doel: bijdragen aan een inclusieve en circulaire samenleving.

Van upcyclen naar recyclen van textiel

Eind 2012 kwam Michiel Dekkers erbij en is i-did zich gaan richten op het upcyclen van overstock van Modelabels. In 2014 startte de participatiewet en kwam de eerste samenwerking met de gemeente Utrecht, waarbij we mensen die lang niet of nooit hebben gewerkt, konden helpen om hun weg (terug) te vinden en naar de reguliere arbeidsmarkt. In 2016 begonnen we voor het eerst met het produceren van vilt met externe partners. Er volgden jaren van groei en mooie winst, vooral in 2019 met Postcode Loterij, KLM & IKEA als grote klanten. Toch bleven we sterk afhankelijk van grote volumes en hadden we weinig ruimte voor innovatie binnen het viltproces.

In 2018 ontstond een ambitieus idee: waarom zouden we het proces van bedrijfstextiel tot duurzaam vilt niet volledig zelf kunnen organiseren? Een eigen fabriek, waarin we de controle hadden over elke stap – van grondstof tot eindproduct.

Hoe maak je duurzaam vilt van afgedankt textiel?

De eerste stap naar een eigen viltfabriek begon klein – met een idee, en vooral veel vragen. Hoe maak je vilt van afgedankt textiel? Welke machines heb je nodig? En: waar koop je die eigenlijk? Samen met Anton Luiken begon Michiel aan een zoektocht die, zoals zovelen tegenwoordig, begon op Alibaba. De eerste ruwe kostenplaatjes werden verzameld, specificaties vergeleken en op advies van Anton werd een lijst met vereiste machines samengesteld.

IKEA Social Entrepreneurship zag potentie en gaf in januari 2019 groen licht voor een financiering. Plotseling werd het serieus: tijd om de zoektocht naar machines professioneel aan te pakken, met een Request for Proposal naar tien partijen in China. Het was belangrijk dat de leveranciers niet alleen ervaring hadden met Europese klanten, maar ook service konden bieden na de aankoop van de machines.

Op naar China!

In juni 2019 reisden Michiel en Anton naar China om met hulp van IKEA-inkoper Ken potentiële machineleveranciers te bezoeken. Ze kwamen terecht in een totaal andere wereld, waar het contrast tussen de bedrijven enorm was. Sommige plekken bleken simpelweg handelaren in een rommelige loods, zonder enige kennis van de machines die ze aanboden. Andere locaties waren juist indrukwekkend: professionele fabrieken, waar alles tot in de puntjes verzorgd was — van glanzende vloeren tot sierkarpers in de vijver rondom het pand. Dankzij Ken wisten ze snel onderscheid te maken. Ze begonnen zelfs al ter plekke met het uittekenen van hun ideale opstelling. Met een lijst van serieuze kandidaten, schetsen en een hoofd vol ideeën keerden ze terug naar Nederland. In deel 2 nemen we je mee naar Den Haag en de bouw van de fabriek – inclusief alle uitdagingen van installatie, planning en verbouwing. Houd onze kanalen in de gaten!